ارزیابی کارایی و بهره‌وری واحدهای دانشگاهی کشور با استفاده از روش‌های تحلیل پوششی داده‌ها و تحلیل تابعی استوکاستیک
چکیده
هدف: این پژوهش به ارزیابی کارایی و بهره‌وری واحدهای دانشگاهی در سطح کشور پرداخته و هدف آن شناخت ظرفیت‌های موجود و شناسایی نقاط ضعف در عملکرد آموزشی این واحدها است.
روش‌شناسی پژوهش: با استفاده از روش‌های کمی و توصیفی، 15 واحد دانشگاهی به‌عنوان نمونه‌ای از 31 واحد، تحت تجزیه و تحلیل با نرم‌افزار STATA و DEA SOLVER قرار گرفتند. داده‌های مربوط به دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و اعضای هیات علمی از منابع موجود گردآوری شده و با تعریف دقیق ورودی‌ها و خروجی‌ها، میزان کارایی و بهره‌وری این واحدها مورد سنجش قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان‌دهنده کارایی کلی برخی واحدها و نیاز به اصلاحات در دیگر واحدهای ناکارا بود. این واحدهای ناکارا، به‌واسطه وجود فاصله معنادار از استانداردهای ایده‌آل، نیاز به طراحی و اجرای برنامه‌های بهبود عملکرد دارند. بر اساس یافته‌ها، پیشنهاداتی شامل به‌روزرسانی برنامه‌های درسی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های آموزشی، توجه به کیفیت تدریس و برقراری همکاری‌های نزدیک با بازار کار ارایه شد. به‌طور کلی، این تحقیق نشان می‌دهد که بهبود کارایی و بهره‌وری واحدهای دانشگاهی می‌تواند به ارتقا کیفیت آموزش و کاهش بیکاری فارغ‌التحصیلان کمک نماید و در نهایت، به توسعه پایدار نظام آموزشی کشور منجر شود.
اصالت/ارزش افزوده علمی: اصالت این پژوهش در به‌کارگیری ترکیبی از دو رویکرد مکمل کمی یعنی تحلیل پوششی داده‌ها و تحلیل تابعی استوکاستیک برای ارزیابی کارایی و بهره‌وری واحدهای دانشگاهی کشور نهفته است. این مطالعه، برخلاف بسیاری از پژوهش‌های پیشین که تنها از یکی از این دو روش استفاده کرده‌اند، با تلفیق آن‌ها توانسته است از مزایای هر دو رویکرد بهره‌برداری نماید؛ به‌گونه‌ای که DEA امکان مقایسه نسبی کارایی واحدها بدون نیاز به تابع تولید مشخص را فراهم می‌کند، در حالی که SFA با در نظر گرفتن خطاهای تصادفی و نویز، تحلیل دقیق‌تری از ناکارایی‌های سیستماتیک ارایه می‌دهد.
کلمات کلیدی:
بهره‌وری، تحلیل پوششی داده‌ها، تحلیل تابعی استوکاستیک، کارایی، دانشگاه، واحدهای دانشگاهیمراجع
- [1] Upadhyaya, P., & Vrinda. (2021). Impact of technostress on academic productivity of university students. Education and information technologies, 26(2), 1647–1664. https://doi.org/10.1007/s10639-020-10319-9
- [2] Ohliati, J., & Abbas, B. S. (2019). Measuring students satisfaction in using learning management system. International journal of emerging technologies in learning (online), 14(4), 180. http://dx.doi.org/10.3991/ijet.v14i04.9427
- [3] Nelson, R. (2003). Student efficiency: A study on the behavior and productive efficiency of college students and the determinants of GPA. Issues in political economy, 12, 32–43. https://B2n.ir/qd7352
- [4] Sickles, R. C., & Zelenyuk, V. (2019). Measurement of productivity and efficiency. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781139565981
- [5] Johnson, A. L., & Ruggiero, J. (2014). Nonparametric measurement of productivity and efficiency in education. Annals of operations research, 221, 197–210. https://doi.org/10.1007/s10479-011-0880-9
- [6] Williams, E. C. (1954). Reflections on operational research. Journal of the operations research society of america, 2(4), 441–443. https://doi.org/10.1287/opre.2.4.441
- [7] Heyer, R. (2004). Understanding soft operations research: The methods, their application and its future in the defence setting. Command and control division information sciences laboratory. https://B2n.ir/tn2542
- [8] Mehregan, M. (2006). Operations research, linear programming and its applications. Academic book publishing Salkan. (In Persian). https://www.gisoom.com/book/1322026/
- [9] Hosseinzadeh, M., Mehregan, M .R., & Kiani, M. (2013). Operations research, science or technology? What is more important? Science and technology policy, 5(4), 33–46. (In Persian). https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1028563/
- [10] Khajvand Salehi, Z., & Afshin, Z. (2016). Productivity measurment and ranking of research units using data envelopment analysis. Basparesh, 5(4), 92-99. (In Persian). https://doi.org/10.22063/basparesh.2016.1228
- [11] Naderi, A. (2023). The higher education production function: applications, challenges, and prospects. Quarterly journal of research and planning in higher education, 21(3), 1–29. (In Persian). https://journal.irphe.ac.ir/article_702875.html?lang=en
دانلود
چاپ شده
شماره
نوع مقاله
ارجاع به مقاله
شماره 1