انتخاب مکان بهینه جهت استقرار لاکرهای هوشمند با به‌کارگیری روش‌ ترکیبی بهترین-بدترین  و مارکوس: مطالعه موردی شهر بابل

نویسندگان

  • سجاد محسنی اندارگلی * روه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی مواد و صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران.
  • عبدالله آراسته هندسی مواد و صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران.
  • علی دیوسالار گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی مواد و صنایع، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران.

https://doi.org/10.22105/msda.v3i2.88

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف انتخاب مکان بهینه برای استقرار لاکرهای هوشمند در شهر بابل انجام شده است. ضرورت تحقیق به چالش‌های مربوط به تحویل کالا در آخرین گام زنجیره تأمین، به‌ویژه افزایش خرید اینترنتی در دوران کرونا، برمی‌گردد.

روش‌شناسی پژوهش: ابتدا معیارهای کلیدی با مرور ادبیات و نظرسنجی از خبرگان شناسایی شد. سپس با استفاده از روش بهترین-بدترین به معیارها وزن داده شد و برای رتبه‌بندی مکان‌ها، از روش مارکوس استفاده گردید. تحلیل‌ها با مشارکت چهار خبره انجام و داده‌ها به کمک میانگین هندسی تجمیع شد.

یافته‎ها :نتایج نشان داد معیار «راحتی و دسترسی» بیشترین اهمیت را در مکان‌یابی لاکرها دارد و «تاب‌آوری» کم‌ترین وزن را دارد. از میان ۱۰ مکان بررسی‌شده، پاساژ شهریار به‌عنوان بهترین محل برای استقرار لاکر هوشمند انتخاب شد.

اصالت/ارزش افزوده علمی: این مطالعه، نخستین تحقیق موردی در ایران در زمینه مکان‌یابی لاکرهای هوشمند با استفاده از ترکیب روش‌های BWM  و MARCOS است. مدل ارایه‌شده می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری برای سایر شهرها در زمینه توسعه لجستیک شهری باشد.

کلمات کلیدی:

مکان‌یابی، لاکر هوشمند، آخرین گام تحویل، روش بهترین-بدترین، روش مارکوس

مراجع

  1. [1] Joerss, M., Neuhaus, F., & Schröder, J. (2016). How customer demands are reshaping last-mile delivery. The mckinsey quarterly, 17, 1–5. https://B2n.ir/bp5134
  2. [2] Iwan, S., Kijewska, K., & Lemke, J. (2016). Analysis of parcel lockers’ efficiency as the last mile delivery solution – the results of the research in Poland. Transportation research procedia, 12, 644–655. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2016.02.018
  3. [3] Emeç, U., Çatay, B., & Bozkaya, B. (2016). An adaptive large neighborhood search for an e-grocery delivery routing problem. Computers & operations research, 69, 109–125. https://doi.org/10.1016/j.cor.2015.11.008
  4. [4] Lagorio, A., & Pinto, R. (2020). The parcel locker location issues: an overview of factors affecting their location. International conference on information systems, logistics and supply chain (pp. 414–421). ILS conference. https://www.researchgate.net/publication/350726102
  5. [5] Moslem, S., & Pilla, F. (2023). A hybrid decision making support method for parcel lockers location selection. Research in transportation economics, 100, 101320. https://doi.org/10.1016/j.retrec.2023.101320
  6. [6] Moslem, S., & Pilla, F. (2023). Addressing last-mile delivery challenges by using euclidean distance-based aggregation within spherical Fuzzy group decision-making. Transportation engineering, 14, 100212. https://doi.org/10.1016/j.treng.2023.100212
  7. [7] Moslem, S., Gündoğdu, F. K., Saylam, S., & Pilla, F. (2024). A hybrid decomposed fuzzy multi-criteria decision-making model for optimizing parcel lockers location in the last-mile delivery landscape. Applied soft computing, 154, 111321. https://doi.org/10.1016/j.asoc.2024.111321
  8. [8] Moslem, S., & Pilla, F. (2024). Planning location of parcel lockers using group analytic hierarchy process in spherical fuzzy environment. Transportation research interdisciplinary perspectives, 24, 101024. https://doi.org/10.1016/j.trip.2024.101024
  9. [9] Silva, V., Amaral, A., & Fontes, T. (2023). Towards sustainable last-mile logistics: A decision-making model for complex urban contexts. Sustainable cities and society, 96, 104665. https://doi.org/10.1016/j.scs.2023.104665
  10. [10] de Araújo, F., dos Reis, J. G., da Silva, M., & Aktas, E. (2022). A fuzzy analytic hierarchy process model to evaluate logistics service expectations and delivery methods in last-mile delivery in Brazil. Sustainability, 14(10), 1–18. https://doi.org/10.3390/su14105753
  11. [11] Yalcin Kavus, B., Ayyildiz, E., Gulum Tas, P., & Taskin, A. (2023). A hybrid Bayesian BWM and Pythagorean fuzzy WASPAS-based decision-making framework for parcel locker location selection problem. Environmental science and pollution research, 30(39), 90006–90023. https://doi.org/10.1007/s11356-022-23965-y
  12. [12] Van Duin, J. H. R., Wiegmans, B. W., van Arem, B., & van Amstel, Y. (2020). From home delivery to parcel lockers: A case study in Amsterdam. Transportation research procedia, 46, 37–44. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2020.03.161
  13. [13] Pourmohammadreza, N., & Akbari Jokar, M. R. (2023). A novel two-phase approach for optimization of the last-mile delivery problem with service options. Sustainability, 15(10), 8098. https://doi.org/10.3390/su15108098
  14. [14] Rezaei, J. (2016). Best-worst multi-criteria decision-making method: Some properties and a linear model. Omega, 64, 126–130. https://doi.org/10.1016/j.omega.2015.12.001
  15. [15] Wang, C. N., Chung, Y. C., Wibowo, F. D., Dang, T. T., & Nguyen, N. A. T. (2023). Sustainable last-mile delivery solution evaluation in the context of a developing country: A novel OPA-Fuzzy MARCOS approach. Sustainability, 15(17), 12866. https://doi.org/10.3390/su151712866
  16. [16] Stević, Ž., Pamučar, D., Puška, A., & Chatterjee, P. (2020). Sustainable supplier selection in healthcare industries using a new MCDM method: Measurement of alternatives and ranking according to COmpromise solution (MARCOS). Computers & industrial engineering, 140, 106231. https://doi.org/10.1016/j.cie.2019.106231

دانلود

چاپ شده

2025-04-22

شماره

دوره 3 شماره 2 (1404): علوم مدیریت و تحلیل تصمیم

نوع مقاله

مقالات شماره جاری

ارجاع به مقاله

محسنی اندارگلی س., آراسته ع. ., & دیوسالار ع. (2025). انتخاب مکان بهینه جهت استقرار لاکرهای هوشمند با به‌کارگیری روش‌ ترکیبی بهترین-بدترین  و مارکوس: مطالعه موردی شهر بابل. علوم مدیریت و تحلیل تصمیم , 3(2), 68-76. https://doi.org/10.22105/msda.v3i2.88
Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

مقالات مشابه

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.